TL;DR | Pietermansteek aan de Belgische kust? 🐟
- 👣 Vooral in ondiep zand in De Noordzee
- 😖 Symptomen: felle pijn, zwelling, wondjes op een rij
- 🆘 Wat doen?: heet water (40 °C), spoelen, stekels verwijderen, arts raadplegen
- 🩴 Preventie: draag waterschoenen, kijk uit op zandbanken
- 📍 Actueel in zomer 2025: 7x meer meldingen o.a. in Bredene & Oostduinkerke
1. Wat is een Pieterman en wat doe je het best als je gestoken bent?
De Kleine Pieterman "Echiichthys Vipera" is een kleine vis die in z'n rugvin zo'n 5 tot 6 stekels of vinstralen heeft. Deze staan in verbinding met een gifklier die het gif door deze stralen kan stuwen bij gevaar zoals bijvoorbeeld als je per ongeluk op zo'n visje trapt. Pietermannen behoren tot de giftigste dieren van Europa.Pietermannen komen vooral voor in het oostelijke deel van de Atlantische Oceaan, de Noordzee en de Middellandse Zee. Ze graven zich in in het zand in ondiep water, loerend op prooivissen. Een steek van een pieterman is voor een mens in het algemeen niet dodelijk, maar wel zeer pijnlijk. Indien de steek niet snel wordt behandeld kan deze pijn zelfs maanden aanhouden.
2. Hoe behandel je het best een steek van een Pieterman?
- Spoel krachtig met (zee)water zoveel mogelijk gif uit de wondjes
- De pijn vermindert door onderdompeling of douchen in zo heet mogelijk water. Het gif van de pieterman bestaat namelijk uit eiwitten die bij temperaturen boven 40 graden Celsius instabiel zijn en snel afgebroken worden
- Verwijder eventuele reststekels met een pincet
- Raadpleeg een arts of strandhulppost
- Direct 112 (laten) bellen bij acute en ernstige ziektebeelden als hartritmestoornissen, shock en bewustzijnsverlies
3. Hoe weet je zeker of je gestoken bent door een Pieterman?
- De prik van een Pieterman is herkenbaar aan een aantal wondjes op een rij
- Onmiddellijk felle pijn
- Zwelling en roodheid rond de steekplek
- Het gestoken lichaamsdeel kan soms nauwelijks bewogen worden
- Soms: hartklachten, ademhalingsstoornissen en bewusteloosheid
4. Preventietips
- Draag watersandalen of -schoenen tijdens pootjebaden
- Wees extra voorzichtig in branding en ondiepe wateren
- Weet waar de strandreddingsposten zijn
5. Waarom precies nu? 🤔
- Warm zeewater (20–22 °C) zet de kleine pieterman aan tot massale verplaatsing richting de kust
- In juni–juli 2025 was het dieptewater gemiddeld 2 °C warmer dan zestig jaar geleden, wat deze soort veel meer kansen biedt
6. Cijfers op een rij
- 7× meer kleine pietermannen dan in dezelfde periode in 2024
- Gemiddeld 1 visje per 70 m², oftewel circa 100 visjes per voetbalveld
7. Meer info over de Kleine Pieterman vis
Viswinkel - Het seizoen van de Pieterman!VLIZ - Warm strandwater - Opvallend meer Pietermannen
Rode Kruis Nederland - Steek van een Pieterman
Als je erin getrapt hebt en de Pieterman blijft aan je voet kleven, dan kan je ze nadien ook gewoon lekker opeten 😅 [video]
Als je erin getrapt hebt en de Pieterman blijft aan je voet kleven, dan kan je ze nadien ook gewoon lekker opeten 😅 [video]
